1- مقدمه

توجه به این رویکرد که بنادر کشور بتوانند در زنجیرۀ تأمین، نقش محوری ایفا کنند، از اهمیت بسیاری برخوردار است. بنادر همواره در تلاش هستند، که از طریق تسهیل ارتباط بین انواع مختلف حمل‌ونقل، به‌عنوان یک مرکز لجستیک و ارزش­افزوده، بین اجزای زنجیره پیوند ایجاد کنند، و با ارائۀ روشی استاندارد از فرایندهای مختلف، در لجستیک بندری نقشی مهم  داشته باشند.

از مهم­ترین موضوعات برای بنادر، می­توان از ارزش ارائۀ خدمات پایدار و باثبات به استفاده­کنندگان نام برد، که باید نسبت به سایر رقبا از پایداری بیشتری نیز برخوردار باشند پنج عاملِ عرضۀ محصولات صحیح، در زمان صحیح، در مکان صحیح، با شرایط صحیح، و با هزینۀ صحیح به مشتریانی که از آن محصول استفاده می‌کنند، باعث موفقیت نظام تدارکات خواهند شد (جعفر‌نژاد، 1390).

در دهۀ ۱۹۸۰، با افزایش تنوع در الگوهای موردنظر مشتریان، نهاد­های تولیدی برای ارضای نیازهای مشتریان، به‌طور فزاینده­ای به افزایش انعطاف­پذیری در خطوط تولید، بهبود محصولات و فرایندهای موجود، و توسعۀ محصولات جدید علاقه­مند شدند. البته، این موضوع به نوبۀ خود، چالش­های جدیدی را برای آنها ایجاد کرد (روسو و لومسدن، 2009). در دهۀ ۱۹۹۰، در راستای بهبودِ توانمندی­های تولید، مدیران صنایع دریافتند، که مواد و خدمات دریافتی از تأمین‌کنندگان مختلف تأثیر بسزایی در افزایش توانمندی‌های سازمان به‌منظور برخورد با نیازمندی­های مشتریان دارد. این امر به نوبۀ خود، تأثیر شگرفی بر تمرکز سازمان بر پایگاه­های تأمین و راهبرد­های منبع­یابی داشت. همچنین، مدیران متوجه شدند، که فقط تولید یک محصول باکیفیت، کافی نیست (چو و همکاران، 2008).

1-1- بیان مسئله

ازآنجاکه لجستیک در فرایند حمل‌ونقل کالا نقش بسزایی دارد، ممکن است  عدم‌نبود یک شبکۀ لجستیک کارآمد و قوی در فرایند ورود، خروج و گردش کالا در حوزۀ حمل‌ونقل کشور، پیامد­های منفی قابل‌توجهی به دنبال داشته باشد. لجستیک به کمک ارتباط با عرضه‌‌کنندگان بالادست آغاز می­گردد، با تولید به‌عنوان هستۀ این زنجیره ادامه پیدا می­کند، و با عرضه میان مشتریان نهایی خاتمه می­یابد. این حلقه از مهم­ترین بخش­های این زنجیره است، و در صورت بهینه­سازی دقیق و درست، در کاهش هزینه­های تولید برای شرکت، و کاهش هزینه­های مصرف برای مشتریان نقش بسزایی خواهد داشت. برای اینکه زنجیره بتواند ‌به‌عنوان یک مزیت رقابتی عمل کند، لازم است عوامل بهینه­سازی لجستیک هم از دیدگاه خدمات‌دهندگان و هم خدمات‌گیرندگان مورد بررسی قرار گیرد، تا کل فرایند لجستیک از نظر دور نماند.

1-2- ضرورت انجام پژوهش

ازآنجاکه این پژوهش نقش عوامل مؤثر لجستیک بندری بر حمل‌ونقل دریایی و بندری را مورد تجزیه و تحلیل و بررسی قرار می­دهد، در توسعۀ بنادر، حمل‌ونقل، و لجستیک دریایی اثربخش خواهد بود. این پژوهش از جنبۀ موضوعی منحصربه‌فرد است و تاکنون پژوهشی که بتواند به‌صورت دوبعدی هم دیدگاه خدمات‌دهندگان، و هم دیدگاه خدمات‌گیرندگان لجستیک حمل‌ونقل بندری را مد نظر قرار دهد، انجام نشده است.

1-3- پیشینۀ پژوهش

در زمینۀ لجستیک و روش‌های تصمیم­گیری چند­معیاره پژوهش­های متعددی انجام شده است. هر­چند دربارۀ رتبه‌بندی معیار­های مؤثر بر لجستیک حمل‌ونقل بندری، مقاله یا نشریه‌ای به‌طور مستقیم وجود ندارد، اما می­توان به پژوهش­هایی اشاره کرد، که در آنها از روش‌های تصمیم­گیری چند­معیاره و لجستیک استفاده شده است. طالبی و ملاطایفه (1390) در مقاله­ای با عنوان رویکرد ارزیابی و انتخاب عرضه‌‌کنندگان در طول زنجیرۀ تأمین، با استفاده از روش ترکیبی فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی فازی و برنامه‌ریزی خطی چندهدفۀ فازی نشان دادند، که با الویت‌بندی معیارها، ظرفیت تولید، وضعیت تجهیزات، قیمت، وسعت خدمات، کیفیت، سوابق عملکرد سبز و طراحی سبز، به‌ترتیب، رتبۀ اول تا هفتم را به خود اختصاص می‌دهند. جعفری در سال 1392 پژوهشی با عنوان "شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر در جذب مراکز لجستیکی در بنادر با استفاده از روش آنتروپی شانون" انجام داد. نتایج این پژوهش نشان دادند، که همۀ عوامل اصلی و زیرعوامل در جذب مراکز لجستیکی، دارای اولویت و اهمیت متفاوت هستند. در بین عوامل اصلی، عامل فناوری/ اطلاعات از بیشترین اهمیت و اولویت برخوردار است، و عوامل زمین و قیمت زمین کمترین اهمیت و اولویت را دارند.

قاضی‌زاده دیالی و همکاران (1394) در پژوهشی با عنوان "انتخاب راهبرد بهینۀ حمل‌ونقل در شبکۀ لجستیک یکپارچه" تلاش کرده‌اند، که به‌وسیلۀ سه راهبرد استفاده از توزیع­کنندگان، فروش مستقیم، و راهبرد فروشندۀ دوره­گرد، و با در نظر گرفتن هزینه­های حمل‌ونقل ساختاری بهینه برای ارضای تقاضای مصرف­کنندگان فراهم آورند. نتایج حاصل نشان دادند، که ترکیب این سه راهبرد، کمترین هزینه را برای کل ساختار شبکه به همراه خواهد داشت.

ابوعلی و همکاران (1395) نیز در پژوهشی با عنوان "تحلیل جایگاه لجستیک کشور با نگاهی بر نقش بنادر" بیان می­کنند، که بنادر ‌به‌عنوان مبادی ورودی و خروجی کالاها نقش پررنگی دارند؛ به‌طوری‌که بر هزینۀ تمام‌شدۀ کالا یا خدمات تولیدی، تأثیر مستقیم دارند. عدم‌انتقال کارآمد اطلاعات، هزینۀ بالای نگهداری و توقف کالا، فقدان مدیریت لجستیک توسعه و پژوهش و کمبود متخصصان لجستیک بندری و عدم‌ارتباط نزدیک بندر با بخش­های دیگر، را می­توان ازجمله مشکلات لجستیکی مرتبط با بندر برشمرد.

سیفی و رحیم‌زاده (1395) در پژوهشی با عنوان "بررسی میزان عملکرد لجستیک خرده‌فروشان بر خشنودی و رضایت مصرف‌‌کنندگان" بیان می­کنند، که متغیر عملکرد لجستیک خرده‌فروشان بر رضایت مصرف­کنندگان تأثیری مثبت و معنی‌دار دارد. همچنین، متغیر خشنودی مصرف‌‌کنندگان بر رضایت مصرف‌‌کنندگان، و متغیر عملکرد لجستیک خرده‌فروشان بر خشنودی مصرف‌‌کنندگان تأثیری مثبت و معنی‌دار دارند.

ساعتچیوقلو ^[1]و دِوِسی (2009) در پژوهشی با عنوان سامانه‌‌های اطلاعاتی لجستیک و حمل‌ونقل در ترکیه؛ از منظر دولت الکترونیکی" بیان می­کنند، که در حمل‌ونقل وابسته به خدمات دولت الکترونیکی ترکیه، افزایش فعالیت­های لجستیکی و حمل‌ونقل، وجود راهبرد سامانه‌های اطلاعاتی ملیِ مربوط به نرم‌افزارهای کاربردی، پذیرش استانداردهای بین‌المللی و اتحادیۀ اروپا، آگاهی صنعت حمل‌ونقل از اهمیت فناوری اطلاعات، مقررات جدید برای فناوری اطلاعات، اولویت­ها در ارائۀ مشوق­های مالی برای پروژه‌های فناوری اطلاعات مبتنی بر نوآوری، فرصت‌های شناسایی‌شده هستند. لی (2011) در پژوهش خود نشان داد، که اگر هر یک از پنج فرایند سطح بالای مدل اس‌کور (برنامه‌ریزی، زمینه‌یابی، ساخت، تحویل، و بازگشت)، به نحوی مؤثری با الزامات و استاندارد­های سامانۀ مدیریت کیفیت ایزو 9000 تلفیق شوند، عملکرد کیفیت زنجیرۀ تأمین در سه شاخص عملکردی مرتبط با مشتریان (قابلیت اعتماد، پاسخگویی با انعطاف‌پذیری، و هزینه) که توسط مدل اس‌کور در نظر گرفته شده‌اند، افزایش می­یابد.

ازاین‌رو، مسئلۀ پژوهش حاضر این است، که معیارهای مؤثر بر لجستیک حمل‌ونقل بندری را از دیدگاه خدمات‌دهندگان و خدمات‌گیرندگان لجستیک حمل‌ونقل شناسایی کند. همچنین، چگونگی اولویت‌بندی معیارهای مؤثر بر لجستیک حمل‌ونقل را، با استفاده از روش‌های تصمیم­گیری چند­معیاره در سازمان بنادر و دریانوردی استان گیلان مشخص کندو

2- روش پژوهش

پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی، و در چارچوب پژوهش‌های توصیفی- پیمایشی قرار می‌گیرد. جامعۀ موردبررسی نیز، خدمات‌دهندگان و خدمات‌گیرندگان سازمان بنادر و دریانوردی استان گیلان هستند. در هر یک از مراحل مطالعه نیز گروه خبرگان و خدمات‌گیرندگان براساس روش مورداستفاده تعیین شده‌اند. در این مطالعه،  برای اولویت‌بندی عوامل، از روش سلسله‌مراتبی استفاده شده است، و پنج نفر از خدمات‌دهندگان و پنج نفر از خدمات‌گیرندگان، ‌به‌عنوان نمونۀ موردبررسی در این مطالعه انتخاب شده‌اند. لازم به­ذکر است، که خدمات‌گیرندگان از صنعت لجستیک به‌طور کلی پنج شرکت بوده‌اند، که از میان خبرگان کارکنان و مدیران شرکت‌های یادشده انتخاب شده‌اند.

پس از مطالعات کتابخانه‌ای، و جمع­آوری اطلاعات براساس نظر خبرگان خدمات‌دهنده و خدمات‌گیرنده از طریق مصاحبه، معیار­های متعددی ‌به‌عنوان عوامل مؤثر بر لجستیک حمل‌ونقل یافت شدند. تعداد کمی از عوامل با استفاده از مطالعات کتابخانه­ای به دست آمده‌اند، و بقیه براساس نظر خبرگان هستند. همۀ بررسی­ها و تحلیل­های این پژوهش براساس دیدگاه استفاده­کنندگان واقعی از صنعت لجستیک است. ازاین‌رو، بسیاری از معیار­های موردتجزیه‌وتحلیل، از میان نظرات خدمات‌دهندگان و خدمات‌گیرندگان و از طریق مصاحبۀ شفاهی انتخاب شده‌اند. عبارتند از؛ الزامات HSE، بسته‌بندی کالاهای وارداتی و صادراتی^[2]، نوع کالاهای وارداتی و صادراتی، بارانداز، اسناد، مدارک، قوانین و بخشنامه­ها، تعداد اسکله­ها، نوع کشتی­ها، مهارت­های کاروران/ اپراتور­های تخلیه و بارگیری^[3]، تجهیزات و ابزارهای مخصوص تخلیه و بارگیری، فناوری اطلاعات، نوع وسیلۀ حمل‌ونقل، انبار، و وضعیت جوّی، از معیارهای مؤثر بر لجستیک حمل‌ونقل از دیدگاه خدمات‌دهندگان هستند. معیارهای مؤثر بر لجستیک حمل‌ونقل از دیدگاه خدمات‌گیرندگان نیز، سرعت در نرم تخلیه و بارگیری^[4]، کاهش تعرفه‌های بندری، خدمات‌رسانی به‌موقع و به‌هنگام، تخلیه و بارگیری ایمن، خدمات فناوری اطلاعات، تجهیزات مناسب تخلیه و بارگیری، میزان ساعات کاری، تسهیلات مالی کارکنان، پاسخگویی به رفع مشکلات، کرایۀ حمل‌ونقل، بیمۀ حمل‌ونقل، خدمات آذوقه‌رسانی، و بیمه و بهداشت کارکنان هستند.

در هنگام مصاحبه با خبرگان، به شرطی که یک معیار حداقل سه بار تکرار شود؛ یعنی حداقل سه نفر از خبرگان معیار موردنظر را انتخاب کرده باشند، از میان معیارهای نام‌برده، 10 معیار برای خدمات‌دهندگان و 10 معیار برای خدمات‌گیرندگان تلفیقمی‌شوند و در محاسبات، بررسی و تجزیه‌وتحلیل می‌شوند.

پرسشنامۀ اصلیِ مورداستفاده، پرسشنامۀ خبره است. پرسشنامۀ خبره به‌منظور اولویت‌بندی معیارهای اصلی برای انتخاب روش انجام پروژه، با به‌کارگیری روش‌های مبتنی بر مقایسۀ زوجی، یعنی فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی است. معیارها با استفاده از ضریب اهمیت آلفا اولویت‌بندی می‌شوند.

در این پژوهش، از مدل مقایسۀ زوجی برای طراحی پرسشنامۀ خبره استفاده می‌شود. این پرسشنامه‌ها براساس طیف نُه‌درجۀ ساعتی تنظیم شده‌اند. با استفاده از این مدل، اهمیت نسبی معیارها با استفاده از اعداد که اصول فرایند تحلیل سسلسه مراتبی هستند، تخمین زده می‌شود. نتیجه در جدول (1) نشان داده شده است.

جدول( 1):  ارزش‌گذاری شاخص‌ها نسبت به هم (مقیاس نه درجه ساعتی)

در پرسشنامۀ خبره، که مبتنی بر مقایسۀ زوجی همۀ عناصر با یکدیگر است، احتمال در نظر گرفته نشدن یک متغیر، صفر است. ازآنجاکه همۀ معیارها در این سنجش مورد توجه قرار گرفته‌اند، و طراح قادر به جهت­گیری خاصی در طراحی پرسش‌ها نیست، پرسشنامه‌های مبتنی بر مقایسۀ زوجی به‌طور بالقوه از روایی برخوردار هستند.

ازآنجاکه در پرسشنامه همۀ عوامل مدل در نظر گرفته شده‌اند و با یکدیگر مقایسه می‌شوند، همۀ احتمالات مرتبط با در نظر گرفته نشدن یک متغیر از بین خواهد رفت. از طرفی، به دلیل اینکه پرسشنامه همۀ معیارها را به‌صورت دو‌به‌دو مقایسه می‌کند و می‌سنجد ، بسیاری از پرسش‌های ممکن با ساختاری مطلوب از مخاطب پرسیده می‌شوند. همچنین، چون همۀ معیارها در این سنجش مورد توجه قرار گرفته‌اند، و طراح قادر به جهت­گیری خاصی در طراحی پرسش‌ها نیست، به سنجش پایایی نیاز نیست. از طرف دیگر، با توجه به اینکه پرسشنامه براساس تحلیل سلسله‌مراتبی، و از نوع مقایسۀ زوجی است، برای بررسی پرسشنامه، از شاخصی به نام شاخص ناسازگاری استفاده می‌شود. این شاخص‌ها بیان می‌کنند، که اگر میزان ناسازگاری مقایسه‌های زوجی از 1/0 بیشتر باشد، بهتر است در مقایسه‌ها تجدید نظر شود. پایایی این پژوهش برابر با 09/0 محاسبه شد، که کمتر از 1/0 بود، و نشان‌دهندۀ پایایی پرسشنامه بود.

2-1- مدل پژوهش

در این پژوهش، با توجه به محدودۀ وسیع شاخص­های تأثیرگذار در الگوی توسعه‌یافتۀ لجستیک حمل‌ونقل، عواملی که بیشتر تأثیرگذار هستند و نقش اساسی دارند، در قالب مدل نهایی پژوهش ارائه و مطالعه شده‌اند. به‌منظور انتخاب بهترین گزینه، براساس عوامل تأثیرگذار بر توسعۀ لجستیک بنادر و ارتباط آنها با یکدیگر و براساس تلفیق دیدگاه خدمات‌دهندگان و خدمات‌گیرندگان، به‌طور کلی 20 معیار با استفاده از روش‌های میدانی و کتابخانه­ای مشخص شدند. وزن این معیار­ها با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسه مراتبی و با در نظر گرفتن معیار­های تلفیقی محاسبه می­شود.

به کمک فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی در این پژوهش، درابتدا ماتریس مقایسۀ زوجی برای هر 20 معیار به‌صورت جداگانه تشکیلمی‌شود، و داده­ها دوبه‌دو با یکدیگر مقایسه می‌شوند. فرایند مقایسه از طریق پرسشنامه و با نظرخواهی از خبرگان (خدمات‌دهندگان و خدمات‌گیرندگان) انجام می‌شود. پاسخ‌ها نیز از بین گزینه‌های کاملاً مطلوب­تر، مطلوبیت خیلی قوی، مطلوبیت قوی، کمی مطلوب‌تر، یا یکسان انتخاب می‌شوند، که به‌ترتیب، با اعداد 1 تا 9 مشخص شده‌اند. درنتیجه، ماتریس مقایسۀ زوجی برای هر معیار تشکیل می­شود. در ادامه، برای به دست آوردن وزن معیار، در ماتریس مربوط حاصل‌جمع هر ستون به دست می‌آید و هر عنصر در ماتریس به جمع ستون مربوط به خودش تقسیم می‌شود، تا ماتریس زوجی بهنجار شود. سپس، مقدار میانگین هر سطر در ماتریس بهنجار محاسبه می­شود. درنتیجه، وزن نسبی هر معیار به دست می‌آید.

3- تجزیه‌وتحلیل داده­ها

برای رتبه‌بندی معیار­های مؤثر بر لجستیک حمل‌ونقل بندری از نظر خدمات‌دهندگان و خدمات‌گیرندگان و روش میانگین وزنی استفاده می‌شود، که سه α با مقادیر 25/0، 5/0 و 75/0 را دربر می­گیرد. این مقادیر میزان تأثیر­گذاری دیدگاه­های خدمات‌دهندگان و خدمات‌گیرندگان را مشخص می‌کند. وزن­های به‌دست‌آمده از فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی که براساس نظر خدمات‌دهندگان هستند، با ضریب α و وزن­های به‌دست‌آمده از فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی و براساس نظر خدمات‌گیرندگان و ضریب α-1 با هم جمع می­شوند. اگر وزن نظرات خدمات‌دهندگان با و وزن نظرات خدمات‌گیرندگان با  نشان داده شوند، رتبه‌بندی معیار­ها مطابق با فرمول (1) انجام می­شود. به این ترتیب، اولویت هر معیار در مقایسه با معیارهای دیگر مشخص می­شود.

رتبه هر معیار = (α× )+((-1α)× )                           (1)

پس از محاسبۀ وزن‌های مربوط به معیار­های مؤثر بر لجستیک حمل‌ونقل، به دنبال رتبه‌بندی این عوامل براساس ضریب اهمیت α خواهیم بود. این اولویت‌بندی با استفاده از فرمول (2) محاسبه می­شود:

  (2)                 

بدین‌ترتیب، معیار­ها با ضریب تعدیل اهمیت 75/0، 5/0 و 25/0 سنجیده می­شوند. درواقع، ضریب α میزان تأثیر­گذاری نظر خدمت‌گیرندگان و خدمات‌دهندگان را مشخص می‌کند. محاسبه با استفاده از ضریب اهمیت، جنبۀ نوآوری این پژوهش را نشان می‌دهد.

در گام بعدی، حاصل‌جمع هر ستونِ ماتریس به دست می‌آید. پس از آن، هر عنصر از ماتریس زوجی به جمع ستون خودش تقسیم می‌شود، و ماتریس زوجی بهنجار مطابق با جدول (2) ارائه می­شود. سپس، مقدار میانگین هر سطر در ماتریس بهنجار، یا همان وزن نسبی معیارها، محاسبه می­شود.

جدول (2): ماتریس مقایسه زوجی نرمال‌شده (سرویس­گیرندگان)

در این بخش، به مقایسۀ زوجی و اولویت‌بندی نظر خدمات‌گیرندگان از طریق نظر خبرگان هر دو شاخص پرداخته می­شود.

در جدول (3)، متغیر­های خدمات‌گیرنده یک بار با خود شاخص خدمات‌گیرنده از طریق مقایسۀ زوجی مقایسه می­شوند، و به وزن متغیرها که در ردیف 1 همان جدول آمده است، ضرب می­شوند، تا وزن نهایی خدمات‌گیرنده با مقایسۀ زوجی خدمات‌گیرنده به دست بیاید. یک بار دیگر نیز، شاخص خدمات‌گیرنده با متغیر­های شاخص خدمات‌دهنده از طریق مقایسۀ زوجی مقایسه می­شوند، و با توجه به وزن خدمات‌گیرنده، وزن نهایی آنها نیز به‌دست می‌آید.

جدول (3): شاخص‌های (معیارهای) سرویس‌گیرنده

3-1- رتبه‌بندی معیارها

با توجه به جدول (4)، از وزن‌هایی که از مقایسۀ زوجیِ خدمت‌دهندگان و خدمت‌گیرندگان به دست آمده‌اند، برای مشخص شدن ضرایب اهمیت α استفاده می‌شود، و وزن‌ها در ضرایب تعدیل ضرب می‌شوند، تا رتبه‌بندی نهایی متغیر‌های شاخص خدمت‌گیرندگان و خدمت‌دهندگان محاسبه شود. نتایج در جدول (5) ارائه شده است. جدول (4) نشان‌دهندۀ نتیجۀ آزمون سازگاری است، که مقادیر بردار مجموع وزنی عوامل، بردار سازگاری عوامل، و همچنین شاخص سازگاری را شامل می‌شود.

جدول (4): بردار مجموع وزنی، بردار سازگاری و وزن نهایی معیار­های سرویس­گیرندگان

جدول (5): رتبه­بندی معیار­ها با روش میانگین وزنی

4- نتیجه‌گیری

نتایج به‌دست‌آمده از اهمیت نسبی معیارها، نشان می‌دهند، که "مهارت کاروَران/ اپراتورهای تخلیه و بارگیری"با بالاترین رتبه از بیشترین اهمیت برخوردار است. به دنبال آن، "تجهیزات و ابزار‌های مخصوص تخلیه و بارگیری" از اهمیت دوم برخوردار است. با توجه به اهمیت بالای مهارت کاروَران/ اپراتورهای تخلیه‌وبارگیری پیشنهاد می‌شود، که  از طرف سازمان بنادر و دریانوردی برای این دسته از کارکنان دوره­های تخصصی آموزشی برگزار شود، تا کارایی خدمات لجستیک حمل‌ونقل بهینه شود. از سوی دیگر، به‌منظور بهینه‌سازی کارایی کاروَران/ اپراتورها یا کارکنانِ سامانۀ لجستیک، به برقراری ارتباط صحیح بین مدیران و کاروَران/ اپراتورها نیاز است. به‌نحوی‌که مدیران با کارکنان به بحث و مناظره بپردازند، و تجربه‌های خود را با آنها به اشتراک بگذارند، و پیشنهادات کارکنان را نیز در زمینۀ عملکرد صحیح مراکز لجستیکی مورد بررسی قرار ‌دهند. به اشتراک گذاشتن نظرات و پیشنهادات همیشه می­تواند نتایج قابل‌توجهی به­دنبال داشته باشد. علاوه بر تخصص کاروَران/ اپراتورها در زمینۀ تخلیه و بارگیری پیشنهاد می­شود، که در سازمان‌ها از تجهیزات مناسب، باکیفیت و به‌روز استفاده شود. زیرا مهارت کاروَران/ اپراتور­ها بدون داشتن تجهیزات مناسب عملأ بی‌فایده است.