نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه سازههای دریایی، دانشکدة مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
2 عضو هیئت علمی گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم دانشگاه تهران
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی
عملکرد موجشکنهای نفوذپذیر حفرهدار و شیاردار است. یکی از مسائل اصلی توسعة
مناطق ساحلی، انتخاب روش مناسب محافظت از مناطق ساحلی، بنادر و آبراهههای
دریایی با کمترین هزینه و اثرات مخرب بر نواحی مجاور و خطوط ساحلی است. چرخش آب نزدیک ساحل برای حفظ سلامت زیستبوم
در بنادر و آبراههها از اهمیت زیادی برخوردار است. ایجاد چرخش طبیعی آب از دریا
به داخل بندرگاه و برعکس میتواند منجر به کاهش آلودگی و اثرات مخرب آن شود. برای
حفاظت از سواحل، انواع مختلفی از سازهها مانند سواحل مصنوعی موجشکنها، دیوارهای
حفاظت ساحلی، دماغههای مصنوعی و آبشکنها وجود دارند. موجشکنها از مهمترین و
پرکاربردترین سازهها در حفاظت سواحل میباشند. برای دور نگهداشتن آب از رکود در داخل بنادر، موجشکنهای
متخلخل حفرهدار و شیاردار بدون دیوارة بستة انتهایی، مانند موجشکنهای متشکل از شمعهای
با فاصله، دیوارهای شیاردار، صفحهای مغروق و غیره وجود دارد که میتوانند در یک یا چند ردیف قرار گیرند. این موجشکنها در چرخة
حرکت رسوبات دریایی خلل بسیار کمی وارد میکنند.
هرچند استفاده از این موجشکنها میتواند باعث ورود بسیار کم رسوبات دریایی در
محوطة بندر شود اما با توجه به چرخش آب، مشکل چندانی ایجاد نخواهد کرد. در مقابل،
بر خلاف موجشکنهای رایج که چرخ حرکت رسوبات را تغییر میدهند، استفاده از این
نوع موجشکن باعث ایجاد فرسایش در پاییندست محوطة بندری نمیشود و رسوبات دریایی
را در بالادست انباشته نمیکند. مزیت استفاده از این موجشکنها علاوه بر موارد
بالا، قابلیت عبور ماهیها، حرکت طبیعی رسوبات دریایی از میان موجشکن، قابلیت استفاده در آبهای نسبتاً عمیق، استفاده در جاهای
دارای فضای کاری کم و کاهش
هزینههای ساخت در آبهای عمیق میباشد.
کلیدواژهها
1- مقدمه
موجشکنها در سواحل دریایی استفاده میشوند. موجشکنها دارای انواع مختلف، از قبیل موجشکنهای سنگریزهای، قائم (بلوکی، کیسونی و سلولی)، مرکب (قائم بزرگ ساختهشده از بلوکهای بتنی مسلح یا کیسونهایی بر روی شالودة بزرگ سنگریزهای) و موجشکنهای انعطافپذیر (ردیفی از شمعهای مرتبط کنار هم) میباشند. حفاظت از سواحل از طریق این سازهها به صورت بسته است و ارتباط مستقیمی میان دریا و بندر وجود ندارد. در مقابل، موجشکنهایی از قبیل شناور، مغروق، مجزا از ساحل، حفرهدار و شیاردار وجود دارند که حفاظت از بندرگاه را به صورت نسبی انجام میدهند. از انواع موجشکنهای نفوذپذیر میتوان به صفحهای، دیوار قائم شیاردار، کیسونهای حفرهدار، شمعهای کوبیدهشده کنار هم و دیوار قائم ساختهشده بر روی گروه شمعها اشاره کرد (ورجاوند، 1391).
سازههای حفاظت از ساحل به صورت بسته مانند موجشکنهای سنگریزهای درکارهای دریایی مورد استفاده بوده و قدمت بیشتری نسبت به سایر سازهها دارند. علاوه بر ارزانبودن و سادگی روش ساخت، مزیت دیگر استفاده از این نوع سازهها عملکرد نسبتا مناسب و ساده در استهلاک انرژی موج است. عمق زیاد آب دریا در محل مورد حفاظت، تغییرات تند شیب نیمرخ کف، عدم در دسترس بودن واحدهای سنگی مناسب در ساخت، محدود بودن دورههای ساخت و قطع ارتباط آب طرفین سازه، تصمیمگیران را به استفاده از گزینههای دیوار قائم برای حفاظت از ساحل مجبور میکند. حجم کم مصالح مورد نیاز در مقایسه با موجشکنهای مایل، ساخت کیسونها و بلوکهای بتنی در خشکی، مدت زمان کمتر جهت اجرا و قابلیت استفاده به عنوان پهلوگیر را میتوان از مزایای موج شکنهای قائم دانست. در رابطه با این سازهها خصوصا برای موجشکنهای کیسونی، اندرکنش موج و سازه و شرایط عملکرد، گسیختگی سازه در مقایسه با موجشکنهای سنگریزهای کاملا متفاوت است. به جای مستهلک کردن انرژی موج بر روی یک بخش شیبدار، یک ناحیة بسیار مقاوم بزرگ برای مقاومت در برابر نیروی موج و لنگر ناشی از آن و همچنین خرابی محلی قابل قبول، پیشبینی میشود. با توجه به این که تعمیر خرابیها و مشکلات محلی موجشکنهای کیسونی در مقایسه با موجشکنهای سنگریزهای هزینهبر و زمانبر است، محدودة مجاز خرابی و یا ریسک قابل قبول گسیختگی برای سازههای بزرگ مقاوم در برابر نیرو و لنگر موج بسیار پایین است. از این رو، نتیجة این امر وجود سازهای بسیار بزرگ و سنگین در اکثر مواقع است. همچنین با توجه به قائم بودن دیواره، نیروی عکسالعمل بزرگ ناشی از برخورد امواج در محل شالوده ایجاد میشود و انعکاس بالای امواج میتواند تلاطم بالایی را جلوی سازه به وجود آورد و باعث آبشستگی در پنجة موجشکن گردد. تلاشهای زیادی برای رفع این مشکلات با استفاده از اصلاح طراحی موجشکنهای کیسونی انجام شده است (Reeve et al, 2004)
از زمانیکه پیشنهاد اولین کیسون متخلخل ارائه شد، بسیاری از محققین پژوهشهایی را در جهت بررسی مشکلات و توسعة چنین سازههایی ارائه کردهاند. این سازهها به طور فراگیری در آزمایشگاهها و در آزمونهای میدانی آزمایش شدهاند. اغلب مطالعات بر بررسی انعکاس و گذر موج متمرکز شدهاند. محققان دریافتهاند که دیوارة متخلخل جلویى میتواند به طور مؤثری نیروی وارده بر سازه را کاهش دهد. موجشکنهای نفوذپذیر به دو دستة اصلی شامل موجشکنهای نفوذپذیر با دیوارة نفوذناپذیر و در انتها بدون دیوارة نفوذناپذیر تقسیم شدهاندکه در این پژوهش به آنها پرداخته میشود.
1-1- بیان مسئله
یکی از مشکلاتی که موج شکنهای بسته میتوانند در داخل مناطق بندری ایجاد کنند افزایش آلودگی آب است. مهمترین علت این افزایش آلودگی، عدم تصفیه و چرخش طبیعی آب است که به واسطه عدم ارتباط آب درون بندرگاه و دریای آزاد اتفاق میافتد. موجشکنهای نفوذپذیر حفرهدار و شیاردار علاوه بر تامین امنیت شناورهای دریایی، متضمن ارتباط و چرخش طبیعی آب و امواج میان بندر و دریا به منظور رفع آلودگیهای زیستمحیطی در محوطههای بندرگاهی میباشند.
1-2- ضرورت و اهمیت پژوهش
موجشکنها از مهمترین و پرکاربردترین سازهها در حفاظت سواحل میباشند. تاریخچة ایجاد موجشکنها به تاریخچة بنادر باز میگردد. موجشکنها به عنوان یکی از اجزای اصلی بنادر به شمار میروند بهطوری که هزینة اصلی هر پروژه بندرسازی را هزینههای احداث آن تشکیل میدهد. این سازهها علاوه بر کاهش مشکلات ناشی از عوامل طبیعی در حین ساخت بندر، این امکان را به وجود میآورد که بندرگاه در تمام طول سال قابل بهرهبرداری باشد. بنابراین هرگونه نارسایی در عملکرد آنها، بهطور اساسی کارکرد بندرگاه را دچار اختلال میکند. البته باید دانست که ممکن است در برخی نقاط شکل ساختار طبیعی ساحل به صورتی باشد که پناهگاه مورد نیاز به طور طبیعی وجود داشته باشد که در این صورت نیازی به موج شکن نخواهد بود و میتوان با ایجاد سایر ملزومات، از بندرگاه بهرهبرداری کرد.
2- روش پژوهش
هدف از این پژوهش بررسی عملکرد موجشکنهای شیاردار در مواجه با امواج منظم دریا در مقایسه با انواع دیگر موجشکنها است. روش این پژوهش، روش مقایسهای مبتنی بر نتایج تحلیلهای تحقیقات گذشته است. به این صورتکه دو دسته از انواع موج شکنها شامل موجشکنهای نفوذپذیر انتها بسته و موجشکنهای نفوذپذیر انتها باز، بررسی، و در نهایت بر پایة ویژگیهای هر مدل نتایج استحصال شد.
3- تجزیه و تحلیل دادهها
3-1- موج شکنهای نفوذپذیر انتها بسته
بعد از اینکه جارلن در سال 1961 اولین پیشنهاد استفاده از موجشکنهای متخلخل را به شکل یک محفظة جاذب موج از طریق یک دیوارة جلویی شیاردار و یک دیوارة غیرقابل نفوذ ارائه کرد، اصلاحات زیادی تاکنون برای کاهش عملکرد انعکاسی موجشکن و افزایش پایداری سازهای آن پیشنهاد شده است. شکل (1) تا (6) نمونههایی از موجشکنها را نشان میدهندکه در آنها از صفحات متخلخل استفاده شده است.
شکل (1):نمونه موجشکن پیشنهادی جارلن (1961)
همانطور که قبلاً اشاره شد موجشکن متخلخل پایه، در مطالعات هیدرودینامیکی، موجشکنی است که در شکل (1) نشان داده شده است. این سازه متشکل از یک صفحة قائم جلویی متخلخل در تمام ارتفاع صفحه، یک صفحة نفوذناپذیر در انتها و یک محفظة مستهلککنندة انرژی موج است که با فرض صاف بودن کف دریا، عمق آب بیرون و داخل آن برابر است. با توجه به این نکته، طول موج ورودی به سازه در داخل و خارج آن برابر است. برای این نوع موجشکن دو پارامتر اصلی که انعکاس از موجشکن و بهتبع آن نیروی وارده بر کل سازه را کنترل میکنند، عبارت است از تخلخل هندسی دیوارة جلویی و عرض محفظة مستهلککنندة موج B که به صورت بدون بعد در نظرگرفته میشود. در این نوع موجشکن هنگامی که ضریب انعکاس حداقل مقدار را دارد، موج ورودی بدون تغییر در فاز، از میان دیوارة متخلخل عبور میکند، در حالی که موج منعکسشده از دیوارة نفوذناپذیر انتهایی دارای فاز مخالف موج ورودی میباشد (Fugazza and Natale, 1992).
شکل (2):موجشکن متخلخل جزئی
در عمل به جهت افزایش پایداری این موجشکنها از کیسون متخلخل جزئی استفاده میشود که به صورت نمایشی در شکل (2) نشان داده شده است. در این موجشکنها عمق آب در داخل و خارج از محفظة مستـهلککننده موجشکن برابر نیست لذا طول موج در ورود به داخل موجشکن تغییر میکند.
شکل (3):موجشکنهای متخلخل چندلایهای
در کارهای واقعی برای افزایش کارآمدی موجشکن در کاهش ضریب انعکاس، از صفحات متخلخل متعددی استفاده شده است. شکل (3) استفاده از موجشکنهای متخلخل سه صفحهای در بندر صنعتی پورتوتورس ایتالیا را نشان میدهد (Franco, 1994). در پایانة محصولات شیمیایی دالیان چین نیز از موجشکنهای متخلخل پنج صفحهای استفاده شده است. با توجه به رفتار پیچیدة سیال در اندرکنش با صفحات متخلخل، استفاده از دو یا چند صفحه در موجشکنهای متخلخل نیازمند طراحی و محاسبة دقیق میباشد. چن و همکاران دریافتند که استفاده از صفحة میانی متخلخل هنگامی که تخلخل دیوارة جلویی برابر 40% است میتواند نقش بسزایی بر افزایش عملکرد موجشکن در کاهش انعکاس داشته باشد. حالآنکه برای حالت تخلخل دیوارة جلویی برابر 20%، نتیجة معکوس به دست آمد (Chen et al. 2002).
بر اساس مطالعات توآ و لین، توانایی جذب انرژی امواج توسط این سازهها بهطور عمده توسط فاصلة میان دیوارههای متخلخل و طرز چینش تخلخلها کنترل میشود. آنها نتیجه گرفتند که تخلخل هندسی دیوارهها باید به صورت کاهشی در جهت ورود امواج باشد تا بهترین عملکرد برای جذب امواج حاصل گردد و توانستند انعکاس را تا 04/0 موج ورودی کاهش دهند (Tw u and Lin, 1991).
شکل (4):موجشکن متخلخل سرپوشدار
همانطور که در شکل(4) نشان داده شده است بعضی اوقات برای افزایش استفاده از فضای ایجاد شده توسط موجشکنهای متخلخل از یک درپوش بر روی سازة آن استفاده میشود. در مطالعات عددی و آزمایشگاهی لی و همکاران در خصوص رفتار این موجشکنها نتایجی حاصل شد که مهمترین آنها عبارت است از : (1) استفاده از درپوش بر روی سازه باعث افزایش ضریب انعکاس میشود، (2) با افزایش فاصله درپوش تا سطح آب، ضریب انعکاس کاهش مییابد و (3) در مدلسازی عددی، فشردگی هوای محبوسشده بین سطح آب و درپوش باید در نظر گرفته شود. نتایج مطالعات آنها نشان داد که اثر سرپوش در تستهای با موج منظم، بیشتر از اثر آن در امواج نامنظم است (Chen et al. 2007).
7
شکل (5):موجشکن متخلخل پرشده از مصالح متخلخل
برای افزایش پایداری موجشکنهای متخلخل و کاهش هزینههای ساخت در بتنریزی فضای داخلی، استفاده از موجشکنهای متخلخل با هستة متخلخل شکل (5) توصیه شده است. ایزاکسون و همکاران نشان دادند استفاده از این سازهها با هستة متخلخل که بسیار منطبق با کارهای عملی میباشند در مقایسه با موجشکنهای متخلخل رایج، باعث کاهش نیروی وارده بر دیوارة متخلخل جلویی میشوند ولی انعکاس و بالروی را افزایش میدهند. در عمل، مصالح متخلخل میتوانند تا سطح آب بالا بیایند و یا بخشی از عمق آب داخل موجشکن را اشغال کنند. مصالح متخلخل را میتوان با دانهبندیهای مختلف در چند لایه استفاده کرد هرچند عملکرد هیدرودینامیکی موجشکن متخلخل متشکل از دولایة مصالح مصرفی متخلخل شبیه موجشکن با مصالح تکلایهای میباشد (Isaacson et al. 2000).
شکل (6):موجشکن متخلخل دارای صفحة متخلخل افقی
یکی دیگر از شیوههای مستهلک کردن انرژی امواج در موجشکنهای متخلخل استفاده از صفحات متخلخل افقی در محفظة مستهلککننده موج است که در شکل (6) نشان داده شده است. این صفحات با ایجاد اغتشاش در حرکت قائم و افقی ذرات آب، نقش مؤثری در عملکرد موجشکن دارند. مطالعات ییپ و چوانگ نشان داد که رفتار کلی موجشکنهای متخلخل در صورت استفاده یا عدماستفاده از صفحات افقی داخلی، شبیه یکدیگر میباشد. از مزایای کاربرد این صفحات این است که با استفاده از محفظة مستهلککننده، موج کوچکتری به عملکرد موجشکن در کاهش انعکاس میرسد. استفاده از صفحات افقی با تخلخل نسبتا بالا در موجشکنهای متخلخل میتواند بهطور عمده نیروی قائم و لنگر امواج را بر صفحات جلو و عقب کاهش دهد که از دید طراحی، برای افزایش پایداری سازهها حائز اهمیت میباشد (Yip and Chwan, 2000).
3-2- موجشکنهای نفوذپذیر انتها باز
چرخش آب نزدیک ساحل برای حفظ سلامت زیستبوم در بنادر و آبراههها از اهمیت بالایی برخوردار است. ایجاد چرخش طبیعی آب از دریا به داخل بندرگاه و برعکس میتواند آلودگی را به خوبی کاهش و اثرات مخرب آن را کمتر کند. برای دور نگهداشتن آب از رکود در داخل بنادر، موجشکنهای متخلخل حفرهدار و شیاردار بدون دیوارة بسته انتهایی، مانند موجشکنهای متشکل از شمعهای با فاصله، دیوارهای شیاردار، صفحهای مغروق و غیر آن که میتوانند در یک یا چند ردیف قرار گیرند، گزینههای اصلی بهکارگیری میباشند. البته این موجشکنها برای بنادری مناسب میباشند که درجهای از فعالیت امواج در آنها مجاز است. برای مثال در آییننامه کارهای دریایی ژاپن (OCDI) برای بنادر تجاری با شناورهای 500 تا 50000 تن ارتفاع موج تا 30 سانتیمتر در محوطة بندر مجاز است. مزیت استفاده از این موجشکنها علاوه بر موارد بالا، قابلیت عبور ماهیها، حرکت طبیعی رسوبات دریایی از میان موجشکن و کاهش هزینههای ساخت در آبهای عمیق میباشد (Mani JS and Jayakumar, 1995). در بعضی بنادر از این نوع موجشکنها احداث شده است که به عنوان نمونه میتوان بندر بائئ کوما و چندل در کانادا، بندر روسکوف در فرانسه، خلیج هافمون در نیوزیلند، بندر پلای موث در ایالات متحده، بندر مارسا ال برگا لیبی، بندر اوزاکا ژاپن و پاس کریستین میسیسیپی در ایالات متحده را نام برد. شکل (7) عکسی از یک مقطع موجشکن متخلخل متشکل از شمعهای با فاصله را در هنتسهولم دانمارک نشان میدهد. شکل (8) نیز مقطع موجشکن متخلخل شمعی پردهای بندر یئوهو در کرة جنوبی را نشان میدهد.
شکل (7):یک موجشکن متخلخل از شمعهای با فاصله در هنستهولم دانمارک
شکل (8):مقطع عرضی موجشکن متخلخل پردهای شمعی بندر یئوهو کرة جنوبی
موجشکنهای متخلخل مورد بحث میتوانند به شکلهای متنوع و چینشهای مختلف باتوجه به نیاز، مورد استفاده قرارگیرند. میتوان به موجشکنهای پنوماتیکی، مغروق، شناور، شناور انعطافپذیر، جدا از ساحل و ساخته شده از ردیف شمعها اشاره کرد. در شکل (9) به برخی از این موجشکنها که در مراجع به آنها پرداخته شده است، اشاره میگردد.
شکل (9):نمایی از صفحات مورد استفاده در موجشکنهای حفرهدار و شیاردار
شکل (10):موجشکنهای شمعی پردهای نفوذپذیر
شکل (11): موجشکنهای متشکل از شمعهای با فاصلة کم
شکل (12):موجشکنهای صفحهای تکصفحهای و دوصفحهای
شکل (13):موجشکنهای تکصفحهای صلب مغروق و غیرمغروق
شکل (14):موجشکنهای دوقلوی T شکل و ┴ شکل، ساختهشده بر شمعهای چوبی
بررسی رفتار صفحات حفرهدار و شیاردار به عنوان موجشکن نشان داده است که ضرایب انعکاس و گذر بیشتر به تخلخل دیواره بستگی دارد تا طول موج و ارتفاع موج ورودی. کاهش تخلخل صفحه باعث افزایش ضریب انعکاس از موجشکن میشود و ضریبگذر را کاهش میدهد. همانطور که قبلاً نیز اشاره شد برای افزایش کارآمدی صفحات متخلخل و لحاظ کردن ضوابط مهندسی طراحی در آنها، اصلاحاتی در شکل اولیه و پایهای آنها صورت پذیرفته است که در شکل (10) تا شکل (12) نشان داده شده است. در شرایطی که آب نسبتاً عمیق است، اثر موج در کف ناچیز، و حرکت ذرات آب در آنجا قابل صرفنظر میباشد. در این شرایط استفاده از موجشکنهای متخلخل معلق (شکل (10)) برای کاهش هزینههای ساخت توصیه میشود.
شکل (15):موجشکن تکصفحهای معلق (دید از مقابل)
برای بهبود عملکرد موجشکنهای متخلخل رایج، بدون اینکه تبادل آب میان دریا و بندرگاه دچار خللی شود، موجشکنهای پردهای شمعی با یک بخش نفوذناپذیر بالا پیشنهاد شده است (شکل (11)). هر چند بخش نفوذناپذیر بالا میتواند نقش بسزایی در ضرایب انعکاس و گذر از موجشکن در محدودة وسیعی از فرکانس امواج داشته باشد، اما اثرات این بخش در امواج با فرکانس پایین، بیشتر و مشخصتر است. از آنجاکه چگالی انرژی موج در سطوح بالای آب بیشتر است، به دیوارة بالا نیروی زیادی وارد میشود. لنگر واژگونی در مقایسه با صفحات متخلخل رایج بدون بخش نفوذناپذیر افزایش مییابد. خصوصاً هنگامی که این موجشکنها در آبهای عمیق مورد استفاده قرار میگیرند. برای رفع مشکل اخیر، اصلاحاتی در شکل دیوارة بالا توسط برخی محققان از جمله راگه و کورایم صورت گرفته است (Rageh and Koraim, 2010).
شکل (16):موجشکن پردهای شمعی ساختهشده در کف دریا (دید از مقابل)
برای افزایش کارایی موج شکنهای متخلخل یکی دیگر از ایدهها، استفاده از صفحات متعدد متخلخل است (شکل(12)). برای موجشکنهای متخلخل دو صفحهای (دو ردیف از استوانههای کنار هم و یا دو صفحه شیاردار قائم که به فاصلة معینی از هم قرار دارند)، تغییر ابعاد محفظة مستهلککننده انرژی موج میتواند حداکثر افت انرژی موج را ایجاد کند و ضریب گذر را به حداقل ممکن کاهش دهد. با توجه به احتمال وقوع پدیدة تشدید در داخل محفظة موجشکن به نظر میرسد علاوه بر تخلخل دیوارهها و عرض محفظة مستهلککنندة موج، فرکانس امواج ورودی نیز بر رفتار هیدرودینامیکی موجشکنهای متخلخل تأثیر میگذارد. با فرض محدودة زمانی ثابت، امواج بزرگتر دارای ضریبگذر کمتری میباشند و با افزایش ارتفاع موج، ضریب انعکاس به آرامی افزایش مییابد و این به معنای افزایش افت انرژی موج با افزایش ارتفاع ورودی به سازه است. با بهینهسازی تخلخل دیوارهها و عرض محفظة داخلی در موج شکنهای شیاردار دو صفحهای امکان رسیدن ضریب انعکاس بسیار پایین و ضریب گذر حدود 20% برای اغلب کارهای مهندسی وجود دارد (Hagiwara, 1985).
شکل (17):موجشکن چندلایهای معلق پردهای شیاردار با تخلخلهای دلخواه (دید از کنار)
استفاده از صفحات شیاردار و حفرهدار بیشتر، برای کاهش ضریب گذر از گزینههای مورد توجه مهندسان میباشد. با بررسی عملکرد امواج روی موجشکنهای متخلخل چندصفحهای، میتوان نتیجه گرفت که عملکرد دیوارههای اولیه باعث کاهش ارتفاع موج هنگام رسیدن به صفحات بعدی میشود. با کاهش ارتفاع موج، تیزی موج (نسبت ارتفاع موج به طول موج) کاهش مییابد و به تبع آن اثرات غیرخطی موج نیز کاهش مییابد و این امر باعث کاهش افت انرژی موج در برخورد با صفحات بعدی میشود. این به معنای این است که دیوارههای متخلخل عقبتر حتی با شرایط هندسی یکسان با دیوارههای جلوتر، اثر کمتری در جذب انرژی موج دارند. در برخی شرایط نیز با کاهش تخلخل دیوارههای داخلی هم نمیتوان اثر کاهندگی انرژی را در آنها ایجاد کرد. بنابراین استفاده از دیوارههای شیاردار و حفره دار زیادی باید همواره با آنالیزهای اقتصادی در مقایسه با موجشکنهای با صفحات کمتر، همراه باشند.
4- نتیجهگیری
گردش آب نزدیک ساحل برای حفظ سلامت زیستبوم در بنادر و آبراههها از اهمیت بالایی برخوردار است. ایجاد گردش طبیعی آب از دریا به داخل بندرگاه و برعکس میتواند آلودگی را به خوبی کاهش دهد و از اثرات مخرب آن بکاهد. برای دور نگهداشتن آب از رکود در داخل بنادر، موجشکنهای متخلخل حفرهدار و شیاردار بدون دیوارة بستة انتهایی، مانند موجشکنهای متشکل از شمعهای با فاصله، دیوارههای شیاردار، موجشکنهای شمعی پردهای و غیر آن که میتوانند در یک یا چند ردیف قرار گیرند، گزینه اصلی بهکارگیری میباشند. به طور خلاصه، مزایای استفاده از موجشکنهای نفوذپذیر به این شرح میباشند:
(1) ایجاد ارتباط منطقی میان دریا و بندرگاه، که نتیجة آن چرخش طبیعی آب، کاهش آلودگیهای زیستمحیطی و کاهش خوردگی در سازههای بندری است،
(2) موجشکنها در چرخه حرکت رسوبات دریایی خلل بسیار کمی وارد میکنند. هرچند استفاده از این موجشکنها میتواند باعث ورود بسیار کم رسوبات دریایی در محوطة بندر شود اما با توجه به وجود چرخش آب، مشکل چندانی ایجاد نخواهد کرد. در مقابل، بر خلاف موجشکنهای رایج که چرخش حرکت رسوبات را تغییر میدهند، استفاده از این نوع موجشکنها باعث ایجاد فرسایش در پاییندست محوطة بندری نمیشود و رسوبات دریایی را در بالادست انباشته نمیکند،
(3) ایجاد امکان جابهجایی آبزیان و ماهیها و کاهش تغییرات چرخههای بیولوژیکی در محدودههای ساحلی،
(4) قابلیت استفاده در آبهای نسبتاً عمیق و نیز در جاهائی که فضای کاری کم است،
(5) کاهش زمان ساخت سازه، در مقایسه با موجشکنهایی که امکان ارتباط آب بین دریا و بندر (موجشکنهای بسته) وجود ندارد،
(6) کاهش میزان بالاروی موج و در نتیجه کاهش روگذری آن،
(7) کاهش ریسک گسیختگی در پی و پنجة سازه به دلیل کاهش انعکاس موج و
(8) بهبود پایداری کل سازه به خاطر تأخیر فاز میان بارهای امواج بر روی دیوارهها.